„Zaobserwuj nas” czy „obserwuj nas”?

Czy zwrot: "zaobserwuj nas", zachęcający do dodania strony internetowej do stron, których aktualizacje wyświetlają się na naszym koncie np. na facebooku jest poprawne? W moim odczuciu zaobserwować można zmianę, np aktualizację, ale jeśli mamy te zmiany śledzić, to raczej "zacznij nas obserwować". Czy może taka forma też jest poprawna?

Szanowna Pani,

podzielam Pani wątpliwość. Czasowniki „obserwować”, „zaobserwować” łączą się z rzeczownikami w bierniku, więc pod względem składniowym, konstrukcja „zaobserwuj nas” jest poprawna. Chodzi więc o coś innego. Redaktorzy Innego słownika języka polskiego podają następującą definicję czasownika „zaobserwować”: „Jeśli zaobserwowaliśmy jakieś zjawisko, rzadziej osobę lub rzecz, to obserwując coś, zauważyliśmy je”. Wydaje się, że w przywołanym przez Panią przykładzie chodzi jednak o coś innego. Mamy do czynienia z nowym, technicznym znaczeniem tego czasownika. Prawdopodobnie zwrot „zaobserwuj nas” jest skrótem myślowym. Chodzi o dokonanie pewnej czynności, gestu – kliknięcia w ikonę obserwacji. Jeśli to zrobimy (klikniemy w przycisk „obserwuj”), to proces obserwacji (w praktyce – wyświetlanie powiadomień o nowych treściach) będzie dokonany i właśnie o to chodzi administratorom stron.

Wydaje się, że w konstrukcji razi właśnie aspekt dokonany tego procesu. „Obserwuj nas” brzmi przecież naturalnie i nie budzi wątpliwości poprawnościowych. „Zacznij nas obserwować”, „Obserwuj nas” byłyby zdecydowanie lepszym wyborem, mieszczącym się w obowiązującej normie.

W przypadku konstrukcji „zaobserwuj nas” mamy do czynienia z innowacją językową, polegającą na nadaniu istniejącemu wyrazowi nowego znaczenia. Choć jej poprawność pozostawia do życzenia, to uzus (zwyczaj językowy) wpływa na jej zasięg i może spowodować upowszechnienie się jej w języku. Jako użytkownicy mamy wybór i w swoich wypowiedziach możemy nie używać niepoprawnych konstrukcji. Jeśli będzie nas odpowiednio dużo, to nowy zwyczaj okaże się nietrwałą efemerydą, o której za kilka lat nikt nie będzie o niej pamiętał.

Z pozdrowieniami

Monika Czerepowicka