"Morąg dla Herdera"?

Czy określenie: Morąg dla Herdera jest poprawne? Czy należy napisać: Morąg Herderowi? Dotyczy tytułu wystawy.

Są to konstrukcje eliptyczne, tj. takie, w których pominięto jakiś człon, w tym wypadku czasownik. Jest to istotne o tyle, że to właśnie od rekcji (czyli wymagań składniowych) czasownika zależy forma drugiego członu, a więc wybór między konstrukcją z przyimkiem dla a celownikiem. Jeślibyśmy eksperymentalnie uzupełnili tę frazę, otrzymalibyśmy wypowiedzenie: Morąg daje coś Herderowi lub Morąg składa coś w hołdzie Herderowi. W każdym wypadku byłoby to uzupełnienie wymagające użycia rzeczownika w celowniku, a nie konstrukcji z przyimkiem dla. Ta z kolei bywa nadużywana i często wypiera poprawne konstrukcje z celownikiem. We frazach o postaci coś (jest) dla kogoś jest ona dopuszczalna, np. prezent dla babci, kwiaty dla mamy, laurka dla taty, cukierki dla dzieci itp. Zwykle mamy jednak do czynienia z czasownikiem wymagającym celownika. Tak jest także w analizowanym przykładzie. Zatem: Morąg – Herderowi.

Mariola Wołk