top of page
Mariola Wołk

Lista wyrazów z akcentem proparoksytonicznym

Czy są jakieś słowniki zawierające listę wyrazów z akcentem proparoksytonicznym? Czy zapożyczenia na -yka, -ika zawierają ten akcent tylko w mianowniku?


Rzeczowniki zakończone na -ika/-yka mają akcent proparoksytoniczny, czyli na trzecią sylabę od końca, w mianowniku i tych formach fleksyjnych, których liczba sylab jest równa mianownikowi, np. po-lo-nis-ty-ka, po-lo-nis-ty-ce, po-lo-nis-ty-ką, po-li-ty-ka, po-li-ty-ki, po-li-ty-ką. Jeżeli forma wyrazu w określonym przypadku ma więcej sylab niż w mianowniku, akcentujemy ją na przedostatniej sylabie – tak jest w narzędniku liczby mnogiej, np. po-lo-nis-ty-ka-mi, po-li-ty-ka-mi. Do akcentu na trzecią sylabę od końca trzeba jednak podchodzić z dużą ostrożnością. Należy przede wszystkim pamiętać o tym, że akcentujemy tak rzeczowniki zakończone na -ika/-yka, które zapożyczyliśmy z łaciny lub za jej pośrednictwem. W wyrazach rodzimych lub niezapożyczonych z łaciny, zawierających na końcu cząstkę -ika/-yka, akcent kładziemy tradycyjnie na drugą sylabę od końca, np. bi-ja-ty-ka, We-ro-ni-ka (nie: bi-ja-ty-ka, We-ro-ni-ka). Nieuprawnione przesuwanie akcentu na trzecią sylabę od końca można zaobserwować także w rzeczownikach o innym zakończeniu, np. wi-zy-ta (zamiast poprawnego: wi-zy-ta), ap-te-ka (zamiast poprawnego: ap-te-ka), at-mo-sfe-ra (zamiast poprawnego: at-mo-sfe-ra), Wa-ty-kan (zamiast poprawnego: Wa-ty-kan). Być może przydałby się aktualny słownik poprawnego akcentowania wyrazów w języku polskim, niestety, na razie – o ile wiem – takiego nie ma. Warto jednak pamiętać, że wątpliwości tego rodzaju można rozstrzygać przy pomocy „Wielkiego słownika poprawnej polszczyzny PWN” pod. red. Andrzeja Markowskiego.

524 wyświetlenia
Kategorie
Ostatnie posty
bottom of page