„Nieboży” czy „nie-Boży”?

Dzień dobry,

mam dylemat z przymiotnikiem pochodzącym było nie było od słowa Bóg (chyba, że przyjąć po prostu bóg, jakiś tam, ale obawiam się, że to się nie obroni) – boży. I wszystko jest jasne, o ile nie zechcemy wyposażyć go w przedrostek „nie”: duży - nieduży, wątpliwości nie ma. Czy jednak tak samo będzie tu: boży - nieboży?

Przymiotnik boży funkcjonuje w języku polskim, czego poświadczenie można znaleźć zarówno w słownikach współczesnej polszczyzny, jak i w autentycznych tekstach: np. mówimy, że pracowaliśmy cały boży dzień, że robimy coś po bożemu, mamy też Boże Narodzenie i Boże Ciało. Mniej oczywiste jest funkcjonowanie w języku jego semantycznego przeciwieństwa – czyli utworzonego regularnie, ale chyba trochę eksperymentalnie (w grach słownych pewnie przydatnego) – wyrażenia nieboży. Tego słowa zasadniczo nie rejestrują słowniki współczesnej polszczyzny, nie znajdziemy go także w wyszukiwarkach tekstowych. W obu źródłach jest przymiotnik nieboski (występujący jednak najczęściej w parze o postaci jak nieboskie stworzenie) oraz rzeczowniki niebożę i niebożątko. Prawdopodobnie interesujący Pana wyraz nie jest jedynie potencjalnym elementem naszego słownika, jeśli weźmie się pod uwagę słownictwo dawne, bo Witold Doroszewski odnotowuje przymiotnik nieboży z adnotacją: przestarzałe i objaśnieniem ‘bezbożny’ oraz następującym przykładem użycia: „Gwałty niebożymi kusić się będą o dóbr bożych łup” (https://sjp.pwn.pl/doroszewski/niebozy;5457443.html).

Na jego pisownię można spojrzeć dwojako. Jako przymiotnik na ogół powinno się zapisywać go łącznie z cząstką „nie”, a więc tak, jak zrobił to Pan w swoim pytaniu, i jak robiłam to ja do tej pory w swojej odpowiedzi. Jednak biorąc pod uwagę to, że słowo, od którego został utworzony ten przymiotnik, możemy zapisywać także wielką literą (np. Boży plan, Boża mądrość, wola Boża), dopuściłabym zapis: nie-Boży (jako przeciwstawienie logiczne, w którym drugi człon jest zapisywany wielką literą). W takim wypadku łącznik jest elementem koniecznym, ponieważ nieuprawnione jest stosowanie wielkich liter w środku polskich wyrazów.