top of page

Powiat kościerski czy kościerzyński?

Mariola Wołk

Miasto Kościerzyna jest stolicą powiatu, którego nazwa jest dla mnie nieco dziwna i nie bardzo wiem, skąd pochodzi, a mianowicie: powiat kościerski.... Dlaczego nie „kościerzyński”?


Przymiotniki od nazw miejscowych tworzy się na podstawie kryterium fonetyczno-morfologicznego, zwyczajowego lub historycznego. W pierwszym wypadku bierze się pod uwagę zakończenie tematu nazwy podstawowej (np. od zakończonych na spółgłoskę -d tworzy się przymiotniki za pomocą przyrostka -dzki, por. Oxford – oksfordzki), w drugim - tradycję nazewniczą lub zwyczaj lokalny (np. Kutno – kutnowski, Zawiercie – zawierciański), a w trzecim – względy historyczne, czyli to, jak kształtowała się struktura określonej nazwy (np. przymiotnik „malborski” motywowany jest dawną nazwą Malborka, która brzmiała: Marienburg i zawierała w strukturze element -burg ‘miasto’). Przymiotnik „kościerski”, nie – jak można by się spodziewać – „kościerzyński”, motywowany jest prawdopodobnie i historycznie, i zwyczajowo. Nazwa „Kościerzyna” nawiązuje w swojej strukturze do słowa „kościerz” będącego dawniej określeniem zarośli i krzewów. Zapewne dałoby się od niej utworzyć przymiotnik z rozszerzeniem -yński, ale powstał inny: „kościerski”. Może być to związane z lokalnym zwyczajem, który może z kolei pozostawać w związku z kaszubską wersją tego słowa: „kòscérsczi”. Szczegółowa analiza tego nazewniczego przypadku wykracza poza zakres naszej poradniczej działalności. Mam nadzieję, że dane, których Panu dostarczyłam, pomogą rozwiać część Pana wątpliwości.

212 wyświetleń
Kategorie
Ostatnie posty

Katedra Języka Polskiego i Logopedii

Instytut Językoznawstwa UWM w Olsztynie

ul. Kurta Obitza 1, Olsztyn
tel. 89 524 63 61

  • Facebook - White Circle
  • Instagram - White Circle
  • Miejsca Google - białe kółko
bottom of page