Przecinki przez „i że”, „oraz że”
Szanowni Państwo,
czy przed spójnikami „i że” czy „oraz że” może pojawić się przecinek? Podobno nie, ale co jakiś czas spotykam się z przykładami, w których ww. spójniki są poprzedzone przecinkiem, i nie za bardzo wiem, co o tym myśleć. Weźmy na przykład takie zdanie: „Wciąż nie dociera do mnie fakt, że byłem w tym pięknym miejscu, i że wyniosłem stamtąd tyle dobrych wspomnień”. Czy przecinek przed „i że” jest wymagany, a jeśli tak, czy jego postawienie mocno zmieni sens zdania? Czy „i że” lub też „oraz że” stanie się synonimem jakiegoś innego spójnika?
Zgodnie z zasadami polskiej interpunkcji nie stawiamy przecinka, jeśli spójnik lub zaimek względny upodrzędniający, np. „że”, został powtórzony po spójniku łącznym (czyli np. „i”, „oraz”). W przytoczonym przez Panią zdaniu przecinek przed połączeniem spójników „i że” nie jest więc potrzebny. Jego użycie nie wpływa na treść zdania. Wyrażenia „i że”, „oraz że” stanowią połączenia spójników i są względem siebie synonimiczne. Jeśliby drugi ich człon zastąpić spójnikiem „iż”, powstałyby kolejne połączenia równoznaczne. Warto jednak pamiętać, by z „iż” i jego ewentualnymi układami z innymi spójnikami postępować ostrożnie. Jest to słowo książkowe, nie pasuje więc do każdej wypowiedzi (np. potocznej czy mało skomplikowanej pod względem treści), a potencjalne połączenie „i iż” ze względu na tzw. „lepkość” wyrażenia należy do nieudanych pod względem stylistycznym.