„Szlak Kopernikowski” czy „Szlak Kopernikański”?
Dzień dobry, wczoraj na warsztatach dotyczących rozwoju Szlaku Kopernikowskiego, usłyszałam, że prawidłową nazwą tego szlaku powinno być określenie: Szlak Kopernikański. Czy mogłabym prosić o rozstrzygnięcie tego problemu? Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.
Przymiotniki od nazwisk tworzymy za pomocą dwóch sufiksów: -owski i -ański, przy czym ten pierwszy jest zdecydowanie bardziej popularny. Trudno powiedzieć, co decyduje o wyborze przyrostka -ański, być może względy fonetyczne, niemniej jednak oba przymiotniki od nazwiska naszego wielkiego astronoma zostały utworzone zgodnie z normami słowotwórstwa. Internetowy słownik PWN traktuje wyrażenia „kopernikowski” i „kopernikański” jak synonimy, informację o ich synonimiczności podaje wprost Wikisłownik. Pobieżne przejrzenie korpusu pokazuje jednak, że każde z tych wyrażeń występuje w nieco innych kontekstach: w NKJP jako nazwę szlaku, o który Pani pyta, odnotowano wyłącznie „Szlak Kopernikowski” (choć można znaleźć połączenia „Szlak Kopernikański” w wyszukiwarce Google), natomiast przymiotnik „kopernikański” łączy się tam głównie z takimi słowami, jak: system, przewrót, przełom czy model. Byłabym więc skłonna zaryzykować tezę, że „kopernikański” to ‘związany z kopernikanizmem, z teorią Kopernika’, a „kopernikowski” – ‘związany z Kopernikiem’. Interesujący Panią szlak biegnie przez miejsca związane z Kopernikiem, nie z jego teorią, a zatem nazwa „Szlak Kopernikowski” jest poprawna, co nie oznacza, że „Szlak Kopernikański” uznawałabym za błąd, gdyż interesujące Panią przymiotniki mogą być dopiero w trakcie różnicowania swoich znaczeń.