„Rękami” czy „rękoma”: jak jest poprawnie?

Jak się pisze? Robię coś rękami czy rękoma? Ja uczyłam się 55 lat temu, że rękoma jest prawidłowo, lecz kilka razy w telewizji słyszałam jak prowadzący mowił, że „tego nie można zrobić rękami”.

Poprawne są obie formy narzędnika liczby mnogiej: „rękami” i „rękoma”, niepoprawna zaś jest forma „ręcami”. Pewne zróżnicowanie w występowaniu wymienionych form można zauważyć w związkach frazeologicznych. Choć wariantywność „rękami / rękoma” utrzymuje się w wielu z nich, np. zrobić coś gołymi rękami lub rękoma, czekać / siedzieć/ przyglądać się (czemuś) z założonymi rękami, rzadziej także rękoma, (przyjść do kogoś) z pustymi rękami, ale rzadziej też rękoma, to w wyrażeniach bronić się przed czymś / trzymać się czegoś rękami i nogami, z otwartymi rękami (kogoś przyjmować) mamy tylko formę „rękami”. Są to jednak stałe połączenia wyrazowe, więc nieznaczna dominacja którejś z branych pod uwagę postaci wyrażenia nie oznacza, że należałoby ją faworyzować. Warto pamiętać, że wariantywność dotyczy również miejscownika liczby pojedynczej rzeczownika „ręka”: myślimy o „ręku” lub o „ręce”. Za to – zgodnie z normą poprawnościową – mniej tolerancyjni musimy być w stosunku do miejscownika liczby mnogiej: myślimy o „rękach”, nigdy: „ręcach”.